Θέμα 3 Μεθοδολογία Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής

Η LCA είναι μια πολύπλοκη, επιστημονική, βαθιά λεπτομερής διαδικασία διάσπασης όλων των εισροών που συνεπάγονται τη δημιουργία ενός προϊόντος και εξέτασης των εκροών που προκύπτουν ως αποτέλεσμα. Αυτές οι ροές μετρώνται σε πολλές (πάνω από 90) διαφορετικές κατηγορίες επιπτώσεων που σχετίζονται με την υγεία του οικοσυστήματος – από τις προφανείς έως τις λιγότερο γνωστές.

Η αποτελεσματικότητα μιας μελέτης LCA βασίζεται σε δύο βασικά χαρακτηριστικά:

  • καθορισμένος στόχος και εύρος της μελέτης (καθορίζει το βάθος και το πλάτος μιας συγκεκριμένης LCA)
  • ποιότητα των δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση επιπτώσεων (πρέπει να είναι συνεπής, διασφαλισμένη για την ποιότητα, να αντικατοπτρίζει πραγματικές αλυσίδες βιομηχανικών διεργασιών)

Η LCA αποτελείται από 4 φάσεις και είναι αρκετά περίπλοκη στην εκτέλεση, κυρίως λόγω των συνόλων δεδομένων (τα δεδομένα είναι συχνά δύσκολο να βρεθούν). Ως εκ τούτου, σε πολλές περιπτώσεις, η LCA επαφίεται καλύτερα στους ειδικούς και τους ειδικευμένους επαγγελματίες.

Υπάρχουν επίσης ευκαιρίες για τη διεξαγωγή «γρήγορων» απλουστευμένων (εξορθολογισμένων) ΑΚΖ, αλλά αυτές δεν θα πρέπει να δημοσιεύονται – είναι περισσότερο σαν υπολογισμοί «παρασκηνίου» για να βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων.

Σήμερα, επαγγελματίες και επιστήμονες έχουν αναπτύξει διάφορα λογισμικά μοντελοποίησης LCA (όπως SimaPro και Gabi) και βοήθησαν στη δημιουργία μιας ακμάζουσας τράπεζας γνώσεων για τις σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ βιομηχανικών συστημάτων και περιβάλλοντος. Επίσης, όλη αυτή η έρευνα και οι πληροφορίες βοηθούν στη δημιουργία ικανοτήτων για ένα εργαλείο σκέψης που μπορεί να εφαρμόσει ο καθένας για να εξερευνήσει πώς τα προϊόντα και τα υλικά επηρεάζουν τον πλανήτη και τους ανθρώπους – είναι το Life Cycle Thinking.

Άρα, υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι ΑΚΖ: α) Λεπτομερής ΑΚΖ, β) Απλοποιημένη ΑΚΖ και γ) Εννοιολογική ΑΚΖ – Σκέψη Κύκλου Ζωής.

Video: Life Cycle Assessment

An introductory video focusing on the process, use and benefits of a Life Cycle Assessment

Πηγή: Sarah Gibson

Μεθοδολογία LCA – 4 επαναληπτικά βήματα (με βάση μια διασταυρούμενη προσέγγιση)

Πλαίσιο Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής

Αντικείμενο και χρήση για την οποία προορίζεται – Σκοπός; Σε ποιον (και πώς) να μεταδώσετε

Λειτουργική μονάδα – μια μονάδα αναφοράς στην οποία επικεντρώνεται η LCA

Όριο συστήματος – μονάδες διεργασίας (μέρος ενός συστήματος προϊόντος) που θα συμπεριληφθούν

Απαιτήσεις και μέθοδοι δεδομένων (και ποιότητας δεδομένων) που θα χρησιμοποιηθούν

Κατηγορίες επιπτώσεων προς διερεύνηση

Περιορισμοί ή υποθέσεις που πρέπει να γίνουν

Συλλογή και ποσοτικοποίηση δεδομένων εισροής/εξόδου που σχετίζονται με το υπό μελέτη σύστημα – ΡΟΕΣ:

  • INTO (π.χ. πρώτες ύλες, πόροι, νερό, ενεργειακές ανάγκες)
  • OUT (π.χ. παραγωγή αποβλήτων, υποπροϊόντα ή/και ανακυκλωμένα υλικά, εκπομπές ρύπων στον αέρα, το νερό και το έδαφος)

(όλα τα δεδομένα πρέπει να προσαρμοστούν στη δεδομένη λειτουργική μονάδα)

Πρόσθετες πληροφορίες για την καλύτερη κατανόηση και αξιολόγηση του μεγέθους και της σημασίας των πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τον κύκλο ζωής του υπό μελέτη προϊόντος

Επιλογή – κατηγορίες πρόσκρουσης, δείκτες κατηγοριών, μοντέλα χαρακτηρισμού

Ταξινόμηση δεδομένων σε κατηγορίες επιπτώσεων και παραμέτρους

Χαρακτηρισμός , Υπολογισμός και Εκτίμηση περιβαλλοντικών πιέσεων εισροών και εκροών στον κύκλο ζωής ( κανονικοποίηση , ομαδοποίηση και στάθμιση)

Συνοψίζοντας και συζητώντας τα αποτελέσματα είτε της ανάλυσης απογραφής είτε της εκτίμησης επιπτώσεων, είτε και των δύο, και αξιολόγησή τους στο πλαίσιο του στόχου και του πεδίου της μελέτης που τέθηκαν στην αρχή (σύγκριση με τους αρχικούς στόχους)

Προσδιορισμός του επιπέδου εμπιστοσύνης στα τελικά αποτελέσματα – διεξαγωγή αναλύσεων ευαισθησίας και αβεβαιότητας, ελέγχων πληρότητας και συνέπειας

Αποτελεί τη βάση για την εξαγωγή:

  • συμπεράσματα
  • συστάσεις
  • λήψη αποφάσης

Τα αποτελέσματα μπορούν να υποδεικνύουν τις δυνατότητες βελτίωσης (π.χ. μπορούν να οδηγήσουν σε μια καλά τεκμηριωμένη λίστα συστάσεων για την αναθεώρηση του σχεδιασμού του προϊόντος και τη βελτιστοποίηση της χρήσης του όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις).

Προσδιορισμός βασικών διεργασιών, περιορισμών και ρύπων

Η επικοινωνία των αποτελεσμάτων της μελέτης με δίκαιο, πλήρη και ακριβή τρόπο

Γενικό σχήμα των τεσσάρων φάσεων του LCA [Προσαρμοσμένο από το ISO 14040 (2006). Περιβαλλοντική διαχείριση—Αξιολόγηση κύκλου ζωής—Αρχές και πλαίσιο. Γενεύη: Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO).]

Video: Life Cycle Assessment and Strategic Sustainability

 for Product Design Engineers Tutorial by sustainability strategist Leyla Acaroglu

Source: Disrupt Design

Overview of Life Cycle Assessment (LCA) as part of a strategic sustainability workflow in product design and engineering.

The video is part of a series of introductory tutorials on core concepts in strategic sustainability, including an introduction to eco-design strategies and life cycle thinking (the series developed for Atuodesk inc)

Note with the video: ISO 14044, together with ISO 14040, replaced ISO 14041, ISO 14042 and ISO 14043, which were technically revised and cancelled.